Zelf je fiets onderhouden? Tuurlijk!

Of je nu een wielrenner, mountainbiker of gravelrijder bent — goed onderhoud aan je fiets is essentieel om veilig en soepel te blijven rijden. Regelmatig onderhoud voorkomt dure reparaties en verlengt de levensduur van je onderdelen. Het goede nieuws? Je hoeft lang niet altijd naar de fietsenmaker. Met wat basiskennis, het juiste gereedschap en een beetje aandacht kun je het meeste prima zelf doen. In deze gids lees je welke onderhoudstaken je eenvoudig zelf kunt uitvoeren. Kom je er toch niet uit, zoek dan op internet, volg een cursus of workshop of ga naar een specialist als Bicycle Support.

1. Wassen en schoonmaken

Wat kun je zelf doen?

Vuil, stof, modder en pekel kunnen je fiets en onderdelen aantasten, of je nu door het bos, over grind of over nat asfalt rijdt. Regelmatig schoonmaken is daarom de basis van goed fietsbeheer.

Hoe doe je dat?

• Spoel het ergste vuil af met lauw water (vermijd een hogedrukreiniger, zeker bij lagers en afdichtingen).

• Gebruik een milde fietsreiniger en een zachte borstel of spons.

• Reinig de aandrijflijn (ketting, cassette, kettingbladen) met een aparte borstel of doek.

• Spoel na met water en droog de fiets af met een schone doek.

Tip:

Een schone fiets is niet alleen mooier, maar maakt inspectie op slijtage of schade ook makkelijker.

2. Ketting onderhouden

Wat kun je zelf doen?

De ketting is een van de onderdelen die het snelst slijt, vooral bij nat of stoffig weer. Een schone, goed gesmeerde ketting rijdt soepeler en voorkomt overmatige slijtage van je cassette en kettingbladen.

Hoe doe je dat?

• Reinig de ketting met een kettingreiniger of ontvetter.

• Laat drogen en smeer opnieuw met een geschikte olie (droog of nat, afhankelijk van de omstandigheden).

• Veeg overtollige olie af om ophoping van vuil te voorkomen.

Extra:

Met een kettingslijtagemeter kun je eenvoudig zien wanneer de ketting aan vervanging toe is.

3. Banden checken en onderhouden

Wat kun je zelf doen?

Goede banden zorgen voor grip, comfort en veiligheid — ongeacht het terrein. Controleer ze regelmatig op slijtage, beschadigingen en de juiste spanning.

Hoe doe je dat?

• Check op scheurtjes, droogtescheuren en ingesleten profiel.

• Verwijder steentjes of scherpe deeltjes uit het profiel.

• Controleer en corrigeer de bandenspanning: racebanden vragen hogere druk (vaak 6–8 bar), mountainbikebanden veel lager (1,5–2,5 bar), gravel zit ertussenin.

Tubeless?

Controleer elke paar maanden of het afdichtmiddel nog vloeibaar is, en vul indien nodig bij. Meer weten? Check deze website https://tubelessmaken.nl

4. Remmen controleren

Wat kun je zelf doen?

Betrouwbare remmen zijn essentieel voor je veiligheid, of je nu afdaalt op asfalt of een technische trail rijdt.

Hoe doe je dat?

• Controleer de remblokjes op slijtage (bij schijfremmen moet er minimaal 1 mm remmateriaal zijn).

• Maak remschijven schoon met remreiniger of isopropylalcohol.

• Let op bijgeluiden: piepen kan wijzen op vervuilde remblokken of schijven.

Let op:

Hydraulische remmen ontluchten of leidingen vervangen is specialistischer werk — overweeg dit uit te besteden als je geen ervaring hebt.

5. Versnellingen afstellen

Wat kun je zelf doen?

Slecht schakelen is vaak te verhelpen met een kleine afstelling van de derailleur.

Hoe doe je dat?

• Stel de kabelspanning bij met het stelwieltje aan de shifter of derailleur.

• Gebruik de H- en L-stelschroeven om de maximale positie van de derailleur in te stellen.

• Controleer of de kabels soepel lopen en niet rafelen of roesten.

Tip:

Een lichte klik bij het schakelen kan duiden op te veel of te weinig spanning in de kabels.

6. Schroeven en bouten nalopen

Wat kun je zelf doen?

Losse boutjes kunnen leiden tot kraakjes, speling of zelfs gevaarlijke situaties. Regelmatig controleren voorkomt problemen.

Hoe doe je dat?

• Controleer stuurpen, zadelpen, crankbouten en derailleurhanger.

• Gebruik een momentsleutel om alles correct aan te draaien, zeker bij carbon onderdelen.

7. Zadel en cockpit afstellen

Wat kun je zelf doen?

Een goede houding voorkomt klachten en maakt fietsen leuker. Het zadel en stuur goed afstellen kun je prima zelf.

Hoe doe je dat?

• Stel de zadelhoogte en -stand goed af.

• Controleer de positie van shifters en remgrepen.

• Zorg dat je stuur op de juiste hoogte en breedte staat voor jouw type ritten.

Wanneer wél naar de fietsenmaker?

Sommige klussen vragen meer kennis, speciaal gereedschap of ervaring. In deze gevallen is het verstandig om een vakman in te schakelen:

• Versleten trapas of lagers vervangen

• Wiel richten of spaakspanning controleren

• Hydraulische remmen ontluchten

• Complexe elektronica (Di2, AXS, EPS)

• Schade aan carbon frame of vork

Of je nu een fanatieke racer, avontuurlijke gravelliefhebber of technische mountainbiker bent: een goed onderhouden fiets presteert beter en is veiliger. Veel onderhoud kun je prima zelf doen met wat basisgereedschap en aandacht. Het geeft je bovendien meer gevoel bij je materiaal én bespaart kosten. Maak er een gewoonte van, en je fiets beloont je met soepel rijplezier — op elk terrein.

Meer weten over het zelf onderhouden van je fiets? Volg dan een cursus fiets onderhoud.